Ξεκίνησε η επιβολή τέλους στις κρουαζιέρες – Φόρος 20 ευρώ ανά επιβάτη σε Μύκονο και Σαντορίνη

Η Ελλάδα ξεκίνησε επίσημα από την 1η Ιουλίου 2025 την επιβολή νέου φόρου στις κρουαζιέρες, ο οποίος ανέρχεται σε 20 ευρώ ανά επιβάτη για όσους αποβιβάζονται στη Μύκονο και τη Σαντορίνη, και σε 5 ευρώ για τα υπόλοιπα ελληνικά νησιά κατά την υψηλή τουριστική περίοδο (1 Ιουνίου – 30 Σεπτεμβρίου). Το μέτρο θεσμοθετήθηκε με το άρθρο 27 του νόμου 5162/2024 και αποτελεί απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης στα φαινόμενα υπερτουρισμού που καταγράφονται στους δημοφιλέστερους προορισμούς της χώρας, με στόχο τη χρηματοδότηση έργων αναβάθμισης των λιμενικών και τουριστικών υποδομών.

Πώς εφαρμόζεται ο φόρος:
20 ευρώ ανά επιβάτη για αποβίβαση σε Μύκονο και Σαντορίνη (1/6 – 30/9)
5 ευρώ ανά επιβάτη για αποβίβαση στα υπόλοιπα νησιά την ίδια περίοδο
Μειωμένα τέλη εκτός αιχμής: 12 και 4 ευρώ (Απρίλιος – Μάιος & Οκτώβριος) και 4 και 1 ευρώ (Νοέμβριος – Μάρτιος) για Μύκονο/Σαντορίνη και τα υπόλοιπα λιμάνια αντίστοιχα

Οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος
Η κυβέρνηση εκτιμά ότι το μέτρο θα αποφέρει έως και 50 εκατ. ευρώ ετησίως, ποσό που θα διατεθεί κατά κύριο λόγο για την ενίσχυση των υποδομών στα νησιά, όπως τα λιμάνια που συχνά αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τον αυξανόμενο όγκο αφίξεων. Το 1/3 των εσόδων θα αποδίδεται στους δήμους για τοπικά έργα, ενώ το υπόλοιπο θα κατανέμεται στα υπουργεία Ναυτιλίας και Τουρισμού.

 Οι αντιδράσεις της αγοράς
Η ανακοίνωση του μέτρου προκάλεσε έντονες αντιδράσεις από διεθνείς εταιρείες κρουαζιέρας, οι οποίες κάνουν λόγο για απότομη και υπερβολική αύξηση του κόστους, ειδικά σε σύγκριση με άλλα ευρωπαϊκά λιμάνια όπου τα τέλη παραμένουν σημαντικά χαμηλότερα (π.χ. Βαρκελώνη: 3,25 ευρώ λιμενικό τέλος και 7 ευρώ τουριστικός φόρος για όλους τους επισκέπτες). Εκπρόσωποι εταιρειών όπως η Norwegian Cruise Line Holdings και η TUI Cruises δηλώνουν αιφνιδιασμένοι και ζητούν μεγαλύτερη διαβούλευση και σταδιακή εφαρμογή, εκφράζοντας παράλληλα αμφιβολίες για το κατά πόσο το μέτρο θα αντιμετωπίσει ουσιαστικά το πρόβλημα της συμφόρησης.

Η Διεθνής Ένωση Εταιρειών Κρουαζιέρας (CLIA) ζήτησε να μετατεθεί η εφαρμογή του τέλους για το 2026, ώστε να αξιολογηθούν σε βάθος οι επιπτώσεις και να υπάρξει ουσιαστική συνεργασία με τον κλάδο. Επισημαίνεται ακόμη ότι οι επιβάτες κρουαζιέρας, αν και αποτελούν μικρό ποσοστό του συνολικού τουρισμού, συμβάλλουν σημαντικά στην τοπική οικονομία, με εκτιμώμενα έσοδα 2 δισ. δολάρια ετησίως για την Ελλάδα.

Ευρωπαϊκό πλαίσιο και συγκρίσεις
Η Ελλάδα ακολουθεί το παράδειγμα άλλων ευρωπαϊκών χωρών που εφαρμόζουν αντίστοιχα μέτρα για τη διαχείριση του υπερτουρισμού, όπως η Ιταλία (Βενετία: τέλος πρόσβασης 5 ευρώ για ημερήσιους επισκέπτες) και η Ισπανία (τουριστικοί φόροι και περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις).

Προοπτικές και προκλήσεις
Η συζήτηση για το μέλλον της κρουαζιέρας στην Ελλάδα επικεντρώνεται πλέον στην ανάγκη εξισορρόπησης μεταξύ οικονομικής ανάπτυξης, βιωσιμότητας και αποτελεσματικής διαχείρισης της τουριστικής πίεσης. Η ανάδειξη εναλλακτικών προορισμών, η αναβάθμιση των υποδομών και η στενή συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς του κλάδου θεωρούνται κρίσιμες προϋποθέσεις για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας του ελληνικού τουρισμού.

Το μέτρο συγκέντρωσε σημαντική διεθνή δημοσιότητα, καθώς η Ελλάδα παραμένει κορυφαίος προορισμός κρουαζιέρας, με σχεδόν 8 εκατ. επιβάτες το 2024 και σταθερή αύξηση της ζήτησης. Ωστόσο, η επιτυχία του νέου φόρου θα κριθεί στην πράξη, τόσο σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των τουριστικών ροών όσο και τη διατήρηση της ελκυστικότητας των ελληνικών νησιών στη διεθνή αγορά κρουαζιέρας.