Σύνοδος Κορυφής ΝΑΤΟ: «Να αυξήσουμε τις δαπάνες για να αντιμετωπίσουμε την απειλή της Ρωσίας» – Όλες οι εξελίξεις

Σε μία από τις πιο κρίσιμες συνόδους κορυφής των τελευταίων ετών, οι ηγέτες των χωρών μελών του ΝΑΤΟ  συναντώνται στη Χάγη.

 Βασικό αντικείμενο συζήτησης είναι οι αμυντικές δαπάνες και το αίτημα του Ντόναλντ Τραμπ για 5% επί του ΑΕΠ, κάτι στο οποίο έχει συμφωνήσει… σχεδόν όλη η Συμμαχία.

«Είμαστε μαζί τους σε όλα», δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ στους δημοσιογράφους πριν από την έναρξη των εργασιών της συνόδου, όταν ερωτήθηκε σχετικά με το άρθρο 5 περί συλλογικής άμυνας.

 Ο Τραμπ δημιούργησε αμφιβολίες για την προσήλωση των ΗΠΑ στην συλλογική άμυνα και κατά συνέπεια στην υπεράσπιση των ευρωπαίων συμμάχων όταν δήλωσε χθες ότι υπάρχουν πολλές ερμηνείες του άρθρου 5 του Συμφώνου που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της συλλογικής άμυνας.

  Ρούτε: Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν «πλήρως» το άρθρο 5 για την αμοιβαία άμυνα μεταξύ των κρατών μελών του οργανισμού
Οι ΗΠΑ υποστηρίζουν «πλήρως» το άρθρο 5 για την αμοιβαία άμυνα μεταξύ των κρατών μελών του NATO, βεβαίωσε ο γενικός γραμματέας του οργανισμού Μαρκ Ρούτε..

«Όσο με αφορά, είναι απολύτως σαφές ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν πλήρως» τους κανόνες της Ατλαντικής Συμμαχίας, υπογράμμισε ο Ρούτε, καθώς ο Τραμπ αναφέρθηκε χθες σε «πολυάριθμους ορισμούς του άρθρου 5» της συνθήκης της συμμαχίας.

 
Κατά την σύνοδο κορυφής αναμένεται να υιοθετηθεί στόχος για υψηλότερες αμυντικές δαπάνες που θα ανέρχονται στο 5% του ΑΕΠ, σε απάντηση σε αίτημα του Τραμπ και στους φόβους των Ευρωπαίων ότι η Ρωσία θέτει μια ολοένα και μεγαλύτερη άμεση απειλή στην ασφάλειά τους μετά την εισβολή της το 2022 στην Ουκρανία.

Ο ΓΓ του οργανισμού αναγνώρισε σήμερα το πρωί σε δηλώσεις του σε δημοσιογράφους ότι δεν είναι εύκολο για τις χώρες να βρουν τα χρήματα για επιπλέον αμυντικές δαπάνες, αλλά σημείωσε ότι είναι ζωτικής σημασίας να το κάνουν.

 
«Είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι με τους συναδέλφους μου στο τραπέζι ότι δεδομένης της απειλής αυτής από τους Ρώσους, δεδομένης της διεθνούς κατάστασης της ασφάλειας, δεν υπάρχει εναλλακτική», σημείωσε ο Ρούτε.Αξιωματούχοι του NATO ελπίζουν ότι η σύγκρουση ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν και ο αμερικανικός βομβαρδισμός ιρανικών πυρηνικών εγκαταστάσεων το σαββατοκύριακο δεν θα επισκιάσουν την σύνοδο, την οποία φιλοξενεί ο Ρούτε στη γενέτειρά του.

Οι «απειλές» Τραμπ
Ο Τραμπ έχει απειλήσει να μην προστατεύσει κράτη μέλη του NATO αν δεν ανταποκριθούν στους στόχους για τις αμυντικές δαπάνες και έθεσε ξανά εν αμφιβόλω τη δέσμευσή του ενώ ταξίδευε για να μεταβεί στη Χάγη για τη σύνοδο κορυφής του NATO, αποφεύγοντας να υιοθετήσει ευθέως το άρθρο 5 της συνθήκης του, τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας της συμμαχίας.

Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο προεδρικό αεροσκάφος Air Force One, ο Αμερικανός πρόεδρος σημείωσε ότι υπάρχουν «πολυάριθμοι ορισμοί» της ρήτρας. «Είμαι δεσμευμένος στο να σώζονται ζωές. Είμαι δεσμευμένος στη ζωή και την ασφάλεια. Και θα σας δώσω έναν ακριβή ορισμό όταν πάω εκεί», σημείωσε.

 Στο πλαίσιο αυτό, η διάθεση του ενοίκου του Λευκού Οίκου περνάει από το μικροσκόπιο.

«Τον βρήκα εξαιρετικά χαλαρό και με καλή διάθεση χθες», διαβεβαίωσε ο Ολλανδός πρωθυπουργός Ντικ Σχόοφ, οικοδεσπότης της συνόδου κορυφής. «Υποθέτω ως εκ τούτου ότι κοιμήθηκε καλά στο παλάτι και ότι το πρωινό ήταν καλό, θα έχει επίσης καλή διάθεση» κατά την σύνοδο.

 
Μερτς: Να αντιμετωπίσουμε την απειλή της Ρωσίας
Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ «θα αυξήσουν τις δαπάνες για να αντιμετωπίσουν την απειλή που η Ρωσία θέτει για την ασφάλεια της Ευρώπης και όχι για να κάνει χάρη σε οποιονδήποτε», δήλωσε ο καγκελάριος της Γερμανίας Φρίντριχ Μερτς προσερχόμενος στην Σύνοδο.

«Η Ρωσία όχι μόνο απειλεί την Ουκρανία, η Ρωσία απειλεί την ειρήνη και την πολιτική ευταξία σε ολόκληρη την ήπειρο», είπε ο Φρίντριχ Μερτς.

«Δεν λαμβάνουμε τις αποφάσεις αυτές για να ευχαριστήσουμε οποιονδήποτε, αλλά ενεργούμε με την πεποίθηση ότι το ΝΑΤΟ ως σύνολο, ιδιαίτερα η ευρωπαϊκή πλευρά του ΝΑΤΟ, πρέπει να κάνει περισσότερα τα επόμενα χρόνια για να διασφαλίσουμε ότι μπορούμε να υπερασπισθούμε εαυτούς», πρόσθεσε.

Ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Αλεξάντερ Στουμπ, δήλωσε ότι η Ευρώπη αναλαμβάνει μεγαλύτερη ευθύνη στην νατοϊκή συμμαχία για να δράσει αποτρεπτικά απέναντι στην Ρωσία με την αύξηση των δαπανών στα επίπεδα της περιόδου του Ψυχρού Πολέμου.

«Πιστεύω ότι είμαστε μάρτυρες της γέννησης ενός νέου ΝΑΤΟ, που σημαίνει ενός πιο ισορροπημένου ΝΑΤΟ και ενός ΝΑΤΟ που έχει μεγαλύτερη ευρωπαϊκή ευθύνη», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο Στουμπ πριν από την έναρξη των εργασιών της νατοϊκής συνόδου.

Η αύξηση των υπό στενή έννοια αμυντικών δαπανών στο 3,5% σε διάστημα δεκαετίας είναι ρεαλιστική, δήλωσε ο πρωθυπουργός του Βελγίου Μπαρτ Ντε Βεβέρ.

«Πιστεύω ότι 3,5% σε διάστημα 10 ετών είναι ρεαλιστικός στόχος. Δεν θα είναι εύκολο να τον φτάσουμε, αλλά αυτό αποφάσισε ως αναγκαίο το ΝΑΤΟ», δήλωσε στους δημοσιογράφους και πρόσθεσε ότι αν οι στόχοι μπορούν να εκπληρωθούν με λιγότερο, όπως σχεδιάζει η Ισπανία, το Βέλγιο μπορεί να ακολουθήσει. Αλλά τόνισε ότι αν το ΝΑΤΟ λέει ότι χρειάζεται 3,5% «πιθανότατα έτσι είναι».

Η δέσμευση του άρθρου 5 στην συλλογική άμυνα είναι ξεκάθαρη και δεν υπάρχει συζήτηση περί αυτού, δήλωσε προσερχόμενος στην σύνοδο κορυφής της Ατλαντικής Συμμαχίας ο πρόεδρος της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα.

«Το Αρθρο 5 είναι σαφές … και σημαίνει συλλογική άμυνα και δεν υπάρχει συζήτηση για το άρθρο αυτό», πρόσθεσε.

Οι στόχοι και η περίπτωση της Ισπανίας
Ο νέος στόχος του NATO –που προβλέπεται να επιτευχθεί στη διάρκεια των επόμενων δέκα ετών— είναι μια μεγάλη αύξηση του σημερινού για αμυντικές δαπάνες που ανέρχονται στο 2% του ΑΕΠ των κρατών μελών, αν και θα υπολογίζεται διαφορετικά. Θα ανέρχεται σε εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια επιπλέον ετήσιων δαπανών.

Οι χώρες θα δαπανούν 3,5% του ΑΕΠ τους στη βασική άμυνα –όπως στρατεύματα και όπλα—και 1,5% σε ευρύτερα μέτρα που σχετίζονται με την άμυνα, όπως η κυβερνοασφάλεια, η προστασία αγωγών και η προσαρμογή για τα στρατιωτικά οχήματα του οδικού δικτύου και των γεφυρών.

Όλα τα κράτη μέλη υποστήριξαν δήλωση που κατοχυρώνει τον στόχο αυτόν, αν και η Ισπανία δήλωσε ότι δεν χρειάζεται να τηρήσει τον στόχο. Η Μαδρίτη δηλώνει ότι μπορεί να ανταποκριθεί στις στρατιωτικές της δεσμεύσεις στο NATO δαπανώντας πολύ λιγότερα –άποψη που αμφισβήτησε ο Ρούτε.

Ωστόσο ο ΓΓ του NATO έκανε έναν διπλωματικό ελιγμό με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ στο πλαίσιο των εντατικών του προσπαθειών να δώσει στον Τραμπ μια διπλωματική νίκη και να κάνει να κυλήσει ομαλά η σύνοδος κορυφής.

Θα υπάρξει ενότητα ανάμεσα στους συμμάχους στη σύνοδο κορυφής του NATO, απάντησε σήμερα ο Ολλανδός πρωθυπουργός Σχόοφ όταν ρωτήθηκε για τη δήλωση της Ισπανίας ότι μπορεί να εξαιρεθεί από τη δαπάνη του 5% του ΑΕΠ της στην άμυνα.

Ο Σχόοφ πρόσθεσε ότι είναι πολύ νωρίς για να μιλήσουμε για επιπτώσεις για την Ισπανία.

Ο Ισπανός υπουργός Οικονομίας Κάρλος Κουέρπο δήλωσε από την πλευρά του σήμερα πως η χώρα του δεν περιμένει επιπτώσεις από την άρνησή της να τηρήσει τον στόχο του 5% που θα οριστεί από τα κράτη μέλη του NATO στη σύνοδο κορυφής της Χάγης.

«Η Ισπανία θα είναι ένας υπεύθυνος σύμμαχος», σημείωσε ο Κουέρπο σε συνέντευξή του στο Bloomberg TV, ενώ παράλληλα τόνισε ότι η χώρα του θα τηρήσει όλες τις δεσμεύσεις της απέναντι στο NATO για τις στρατιωτικές της δυνατότητες.

 
Η Ισπανία ήταν από την αρχή αντίθετη και κατάφερε να συμφωνήσει για το 3,5%, ενώ αντιδράσεις υπάρχουν πλέον και από τη Σλοβακία.

Αντίθετος είναι και ο Καναδάς, ο οποίος ωστόσο φαίνεται πως θα κάνει πίσω και θα συμφωνήσει, σύμφωνα με εκτιμήσεις αξιωματούχων

Ο Τραμπ φέρεται ωστόσο να έχει την διάθεση να πιέσει τους πάντες να κάνουν πίσω. 

Επέκρινε πάντως την κυβέρνηση του Ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ, λέγοντας: «Το ΝΑΤΟ θα πρέπει να τα βγάλει πέρα με την Ισπανία. Η Ισπανία πληρώνει πολύ λίγα». Επέκρινε επίσης και τον Καναδά ως «χαμηλό πληρωτή».

 
Σε δεύτερη μοίρα Μεσανατολικό και Ουκρανία
Στη Σύνοδο βρίσκεται και ο Βολόντιμιρ Ζελένσκι ο οποίος αναμένεται να ζητήσει περαιτέρω ενίσχυση, την οποία το ΝΑΤΟ βάσει συνθήκης, δεν μπορεί να του την δώσει σε Αμυνα. Ευρώπη και Καναδάς θέλουν να τεθεί πρώτα το ζήτημα της Ουκρανίας, ωστόσο, ο Τραμπ φέρεται να είναι αντίθετος, βάζοντας την ατζέντα του 5% μπροστά.

Στη Σύνοδο θα συζητηθεί και η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, όπου οι 32 ηγέτες θα πρέπει να βρουν μια κοινή γραμμή για ένα ανακοινωθέν, όπου κι εκεί ενδέχεται να υπάρχουν διαφωνίες.

Δεν αναμένεται πάντως να συζητηθεί το Άρθρο 5 της Συνθήκης, κάτι το οποίο είχε κυκλοφορήσει σαν πληροφορία.

Στις 14:45 ο Μαρκ Ρούτε, Γ.Γ. του ΝΑΤΟ θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου όπου θα τοποθετηθεί για τις αποφάσεις που θα έχουν παρθεί κατά τη Σύνοδο.