Μαύρο νοίκι: Οι ιδιοκτήτες θα δώσουν επίδομα στους ενοικιαστές

Τα κρυμμένα εισοδήματα από ενοίκια ξεπερνούν τα 2,8 δισ. ευρώ και έτσι η απόφαση της κυβέρνησης να δώσει ένα ενοίκιο δώρο τον ερχόμενο Νοέμβριο σε όλους τους ενοικιαστές ανοίγει τον «ασκό του Αιόλου» για τους «εισοδηματίες», τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έχουν εισοδήματα από μισθώσεις.

Το μέτρο λειτουργεί ως κίνητρο στους ενοικιαστές να δηλώσουν πόσα πραγματικά πληρώνουν.  Εδώ βρίσκεται το μυστικό… Όπως είπαν σε όλους τους τόνους τόσο ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας Κυριάκος Πιερρακάκης όσο κι ο εκπρόσωπος του υπουργείου Όμηρος Τσάπαλος, το επίδομα ενοικίου μπορεί να φτάνει στα 800 ή ακόμη και τα 900 ευρώ, αλλά θα ισούται με το ποσό που δηλώνεται στην εφορία. Κι αυτό απέχει πολύ από την πραγματικότητα.

Τη Δευτέρα, επιστρέφοντας από την Ουάσιγκτον και τη σύνοδο του ΔΝΤ, ο κ. Πιερρακάκης  άνοιξε τα «κιτάπια» της εφορίας. Οπως είπε, τα στοιχεία των δηλώσεων δείχνουν τα εξής:

«Οι φορολογούμενοι – ενοικιαστές με χαμηλό εισόδημα της τάξης των 10.000 ευρώ ετησίως δηλώνουν ότι δαπανούν μεσοσταθμικά για ενοίκιο 208 ευρώ τον μήνα. Οι φορολογούμενοι με μεγαλύτερο εισόδημα, μεταξύ 25.000 και 35.000 ευρώ, λένε ότι η μηναία δαπάνη τους για στέγαση είναι 308 ευρώ τον μήνα. Οι ενοικιαστές με έσοδα μεταξύ 45.000 και 50.000 ευρώ τον χρόνο δηλώνουν ενοίκιο, κατά μέσο όρο, 365 ευρώ τον μήνα».

Κι εξήγησε ότι «αυτή η εικόνα, σημαίνει ότι η φοροδιαφυγή είναι οριζόντια, ανεξαρτήτως εισοδήματος και περιοχής. Η επιστροφή λοιπόν ενός ενοικίου στις οικογένειες θα γίνεται με βάση το δηλωθέν ποσό. Δεν συμφέρει κανέναν πλέον να αποδέχεται να μην δηλώνεται το πλήρες ποσό, γιατί έτσι θα χάνουν στην επιστροφή».

Σχολιάζοντας το σχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, έμπνευσης του επικεφαλής της ΑΑΔΕ Γιώργου Πιτσιλή, φαίνεται ότι το επίδομα του ενοικίου θα λειτουργήσει ως το «τυράκι» στη «φάκα της φοροδιαφυγής» που ετοιμάζει για τους ιδιοκτήτες. Οπως εξήγησε ανοιχτά ο κ. Πιερρακάκης: «Φυσικά, δεν μένουμε μόνον εκεί, δηλαδή στο επίδομα ενός ενοικίου. Ετοιμάζουμε ένα μεγάλο ηλεκτρονικό ‘‘δίχτυ’’ για τα ακίνητα… Το καλοκαίρι του 2025, η ΑΑΔΕ θα θέσει σε λειτουργία το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ), μια νέα βάση δεδομένων όπου όλοι οι ιδιοκτήτες θα κληθούν να δηλώσουν εκ νέου τα στοιχεία των ακινήτων και τη χρήση τους, εάν δηλαδή κατοικούν σε αυτά, τα εκμισθώνουν ή είναι κενά. Αντίστοιχα και οι ενοικιαστές. Αντιλαμβάνεστε ότι πλέον θα έχουμε ένα ψηφιακό ‘‘μάτι’’ για ηλεκτρονικές διασταυρώσεις, σαρώνοντας τα στοιχεία επτά εκατομμυρίων ιδιοκτητών ακινήτων».

Το νέο περιουσιολόγιο

Συγκεκριμένα, το ερχόμενο καλοκαίρι, η ΑΑΔΕ θα θέσει σε λειτουργία το Μητρώο Ιδιοκτησίας και Διαχείρισης Ακινήτων (ΜΙΔΑ), μια νέα βάση δεδομένων όπου όλοι οι ιδιοκτήτες θα κληθούν να δηλώσουν εκ νέου τα στοιχεία των ακινήτων και τη χρήση τους, εάν δηλαδή κατοικούν σε αυτά, τα εκμισθώνουν ή είναι κενά. Αντίστοιχα και οι ενοικιαστές θα δηλώσουν τα ακίνητα που μισθώνουν.

Για κάθε ακίνητο στη χώρα θα δημιουργηθεί ένας ατομικός φάκελος, με όλες τις απαραίτητες πληροφορίες: Την επιφάνεια, τη θέση, τον όροφο, αν είναι ηλεκτροδοτούμενο, ημιτελές, κενό ή νοικιασμένο.  Με αυτό τον τρόπο, όπως εξήγησε ο υπουργός, η ΑΑΔΕ θα έχει στη διάθεσή της τα στοιχεία από το Κτηματολόγιο, τον ΔΕΔΔΗΕ, ενοποιημένα όλα σε μια πλατφόρμα.

Αντιλαμβάνεστε ότι πλέον θα έχουμε ένα ψηφιακό «μάτι» για ηλεκτρονικές διασταυρώσεις, σαρώνοντας τα στοιχεία επτά εκατομμυρίων ιδιοκτητών ακινήτων. Βέβαια όλο αυτό το σχέδιο συνιστά μια νέα επιπρόσθετη γραφειοκρατική επιβάρυνση κυρίως για τους ιδιοκτήτες, δεδομένου ότι τα στοιχεία που θα ζητήσει ξεχωριστά η ΑΑΔΕ υποβάλλονται ήδη στο Ε9 που αποτελεί ουσιαστικά το «περιουσιολόγιο» του κάθε φορολογούμενου, τα εισοδήματα από ενοίκια υποβάλλονται στην ετήσια φορολογική δήλωση (το Ε1) και τα εισοδήματα από τα  Airbnb και τις άλλες  πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης ακινήτων, Booking κ.ά.,  επίσης σε ξεχωριστή πλατφόρμα.

Σύμφωνα µε τα επίσημα στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, στην Ελλάδα σε σύνολο 10 εκατομμυρίων κατοικιών, τα ακίνητα που έχουν δηλωθεί για ενοικίαση µέσω πλατφόρμας φθάνουν στις 100.000. Το 80% των κατοικιών ανήκει σε φυσικά πρόσωπα και αφορά σε μισθώσεις κάτω από 90 ημέρες, ενώ το μέσο εισόδημα ανά ακίνητο είναι 7.350 ευρώ ετησίως. Προς ενοικίαση κυρίως μακροχρόνια, διατίθενται και η πλειοψηφία των ακινήτων (κυρίως κατοικίες) που πέρασαν σε χέρια ξένων με τα κίνητρα της Golden Visa.

Από το 2017 έχουν εκδοθεί συνολικά 29.390 άδειες Golden Visa ενώ εκκρεμούν ακόμη 10.989 αιτήσεις χορήγησης. 

Πάνω από 2,8 δισ. τα κρυμμένα εισοδήματα

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία τα οποία αναλύει ο υφυπουργός Οικονομικών Θάνος Πετραλιάς ο οποίος μετρά στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους το κόστος (αλλά και τα έσοδα) όλων των αποφάσεων που παίρνει η κυβέρνηση πέρυσι 1.013.359 εισοδηματίες δήλωσαν εισοδήματα 9,2 δισ. ευρώ τα οποία απέκτησαν το 2023. Ο μέσος όρος των εισοδημάτων από ενοίκια που δηλώθηκε πέρυσι ανήλθε σε 12.128 ευρώ (έναντι 10.624 ευρώ το 2022) και οι φόροι που καταβλήθηκαν ανήλθαν σε 1,18 δισ. ευρώ.

Αν υποθέσουμε ότι τα εισοδήματα που δηλώθηκαν είναι χαμηλότερα κατά το ένα τρίτο από τα πραγματικά ενοίκια που καταβάλλονται και (με κίνητρο το επίδομα του ενοικίου) ;ότι θα δηλωθούν την επόμενη χρονιά (το 2026) τα πραγματικά ποσά, τότε το συνολικό εισόδημα από ενοίκια του ενός και πλέον εκατομμυρίου ιδιοκτητών από 9,2 δισ. ευρώ μπορεί να ανέλθει σε 12 δισ. ευρώ(!) Αναλογικά, φυσικά, θα αυξηθεί και η είσπραξη φόρων εκτός κι αν αλλάξει η φορολογική κλίμακα που είναι ξεχωριστή για τα ενοίκια από τα άλλα εισοδήματα.

Πώς φορολογούνται σήμερα τα ενοίκια

Τα καθαρά εισοδήματα από ακίνητα, δηλαδή τα ποσά που προκύπτουν από την αφαίρεση των δαπανών που εκπίπτουν από τα ακαθάριστα ποσά εισοδημάτων από ακίνητα, φορολογούνται αυτοτελώς, με κλίμακα στην οποία ισχύουν συντελεστές φόρου: 15% μέχρι το επίπεδο ετήσιου εισοδήματος 12.000 ευρώ. 35% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος από τις 12.001 έως τις 35.000 ευρώ. 45% στο τμήμα ετήσιου εισοδήματος πάνω από τις 35.000 ευρώ.

Πηγή: protagon.gr