Εκτόξευση της τιμής του πετρελαίου. Ποιοι κερδίζουν, ποιοι χάνουν;

Η τιμή του μαύρου χρυσού κατέγραψε σήμερα τη μεγαλύτερη ενδοσυνεδριακή άνοδό της από το 1991, μετά την επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της εταιρείας Aramco, στη Σαουδική Αραβία, που είχε ως αποτέλεσμα να σταματήσει η άντληση ποσότητας πετρελαίου ίσης με το 5% της παγκόσμιας παραγωγής αργού.

Ποιοί είναι όμως οι κερδισμένοι και οι χαμένοι από αυτήν την εκτόξευση της τιμής του αργού και των νέων γεωπολιτικών αναταράξεων;

Σαουδική Αραβία: ο μεγάλος χαμένος

Η επίθεση θέτει ερωτηματικά για την ικανότητα του βασιλείου να προστατεύει τις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις του –από τις οποίες εξαρτώνται τα έσοδά του– παρά τις τεράστιες επενδύσεις που έχουν γίνει για τον σκοπό αυτόν.

Το σχέδιο εισαγωγής της Aramco στο Χρηματιστήριο μπορεί επίσης να αναβληθεί, επειδή η επίθεση αυτή ίσως πλήξει την αξία της μετοχής της. "Εάν η εταιρεία, οι υποδομές της και τα αποθέματά της κινδυνεύουν, οι επενδυτές θα ζητήσουν περισσότερα για τα χρήματα που θα δώσουν", εξήγησε ο Νιλ Γουίλσον, αναλυτής στην Markets.com.

ΗΠΑ: Μάλλον κερδισμένες, αλλά ελλοχεύει οικονομικός κίνδυνος

Σύμφωνα με αναλυτές της JBC Energy, οι ΗΠΑ μπορεί να επωφεληθούν από αυτήν την επίθεση εναντίον του πετρελαϊκού κολοσσού της Σ. Αραβίας, χάρη στη δική τους παραγωγή, που έχει ενισχυθεί και από την μαζική εξόρυξη σχιστολιθικού πετρελαίου.

"Οι ΗΠΑ απλώς θα συνεχίσουν την άντληση και οι αυξημένες τιμές το μόνο που θα κάνουν είναι να στηρίξουν την ανάπτυξη της αμερικανικής παραγωγής", είπε ο Γουίλσον.

Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι η χώρα του μπορεί να χρησιμοποιήσει τα στρατηγικά αποθέματά της ώστε να μετριάσει βραχυπρόθεσμα κάποιο ενδεχόμενο σοκ στις αγορές. Το γεγονός αυτό ανάγει τις ΗΠΑ, ως εξαγωγείς πετρελαίου πλέον, σε εναλλακτική δύναμη ρύθμισης της προσφοράς, σύμφωνα με τον αναλυτή Ντέιβιντ Τσίταμ της XTB.

Από την άλλη πάντως, η αύξηση της τιμής του πετρελαίου μπορεί να πιέσει περισσότερο την ανάπτυξη που έχει μπει σε φάση επιβράδυνσης.

Νέο πλήγμα για την Κίνα

Η Κίνα, που έχει ήδη εμπλακεί σε έναν εμπορικό πόλεμο με τις ΗΠΑ, εκτιμάται ότι θα πληγεί από την επίθεση επειδή η ενεργοβόρα οικονομία της εξαρτάται κατά πολύ από τις τιμές του πετρελαίου.

Το Ιράν απειλείται με αντίποινα

Το Ιράν, μετά τις κυρώσεις που του επέβαλαν οι ΗΠΑ και το εμποδίζουν να πουλήσει το δικό του πετρέλαιο στο εξωτερικό, κατηγορείται τώρα ευθέως από την Ουάσινγκτον για την επίθεση του Σαββάτου. Ο Ντόναλντ Τραμπ απείλησε με αντίποινα την Τεχεράνη.

Σε καλή θέση η Ρωσία

Η δεύτερη μεγαλύτερη χώρα εξαγωγός πετρελαίου, η Ρωσία, "ασφαλώς είναι μεταξύ εκείνων που δηλώνουν έτοιμες να αναπληρώσουν το κενό, εφόσον χρειαστεί" και κατά συνέπεια να επωφεληθεί βραχυπρόθεσμα, σύμφωνα με τον αναλυτή της Oanda Κρεγκ Έρλαμ.

Πολλά ωστόσο θα εξαρτηθούν από το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί η Σαουδική Αραβία για να αποκαταστήσει τις ζημιές και να επαναφέρει την παραγωγή της στα προηγούμενα επίπεδα, πρόσθεσε.

Ο μεγάλος χαμένος: οι καταναλωτές

Στη Γαλλία, αναμένεται ότι εντός των επόμενων ημερών η τιμή της βενζίνης θα αυξηθεί κατά 4-5 λεπτά, όπως εκτιμά ο Φρανσίς Ντισέ, ο πρόεδρος της γαλλικής Ένωσης Πετρελαιοβιομηχάνων (UFIP).

Η αναμενόμενη αύξηση της τιμής της βενζίνης θα μπορούσε να πλήξει την παγκόσμια οικονομία, αφού θα περικόψει τον προϋπολογισμό των καταναλωτών.

Το χρονικό

Οι επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Σαουδικής Αραβίας προκάλεσαν το μεγαλύτερο ενδοσυνεδριακό άλμα των τιμών του πετρελαίου τα τελευταία σχεδόν 30 χρόνια, εγείροντας φόβους για μια στρατιωτική κλιμάκωση ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Ιράν.

Σχεδόν τρία εικοσιτετράωρα μετά την επίθεση με μη επανδρωμένα αεροσκάφη πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της εταιρείας Aramco στο Αμπκάικ, το μεγαλύτερο διυλιστήριο του κόσμου, και στο πετρελαϊκό κοίτασμα του Χουραΐς, το χρονικό των εξελίξεων καταγράφεται ως εξής:

- Νωρίς το πρωί του Σαββάτου, δύο επιθέσεις μη επανδρωμένων αεροσκαφών σε δύο εργοστάσια της σαουδαραβικής πετρελαϊκής εταιρείας Aramco στις επαρχίες Αμπκάικ και Χουράις προκαλούν πυρκαγιές στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις.

- Λίγες ώρες μετά την επίθεση, οι αντάρτες Χούθι της Υεμένης, που πολεμούν τον σαουδαραβικό στρατιωτικό συνασπισμό αναλαμβάνουν την ευθύνη για την επίθεση.

- Το Σάββατο το βράδυ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο αποκλείει την εμπλοκή της Υεμένης και κατηγορεί ευθέως το Ιράν για την επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις .

- Η Τεχεράνη, δια του εκπροσώπου του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί, απορρίπτει τις πρωινές ώρες της Κυριακής ως «παράλογες» τις κατηγορίες του Αμερικανού ΥΠΕΞ.

- Αργότερα την Κυριακή, μετά τις κατηγορίες Πομπέο, ένας διοικητής των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης δηλώνει πως οι αμερικανικές βάσεις και τα αμερικανικά αεροπλανοφόρα στην περιοχή βρίσκονται εντός της εμβέλειας των ιρανικών πυραύλων.

- Τα ξημερώματα Κυριακής προς Δευτέρα, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δηλώνει ότι οι ΗΠΑ πιστεύουν ότι ξέρουν ποιός κρύβεται πίσω από τις επιθέσεις, προειδοποιώντας ότι η Ουάσινγκτον είναι «με το δάκτυλο στην σκανδάλη» έτοιμη για αντίποινα για τις επιθέσεις.

- Χθες Δευτέρα πρωί οι Χούθι της Υεμένης ανακοινώνουν πως τα εργοστάσια επεξεργασίας πετρελαίου της Aramco εξακολουθούν να αποτελούν στόχο και μπορεί να δεχθούν επίθεση «ανά πάσα στιγμή».

- Η Βρετανία χαρακτηρίζει σοβαρό και εξοργιστικό γεγονός τις επιθέσεις, τονίζοντας ότι χρειάζεται πλήρης εξακρίβωση των στοιχείων ως προς το ποιος έχει την ευθύνη για αυτή πριν δοθεί η απάντηση. Η Γαλλία καταδικάζει τις επιθέσεις, ενώ η ΕΕ προειδοποιεί κατά μιας «πραγματικής απειλής για την περιφερειακή σταθερότητα» στη Μέση Ανατολή. Η εκπρόσωπος του κινεζικού υπουργείου Εξωτερικών δηλώνει ότι, απουσία ολοκληρωμένης έρευνας, η απόδοση ευθύνης είναι πολύ ανεύθυνη πράξη.

- Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών το μεσημέρι της Δευτέρας αναφέρει ότι είναι απαράδεκτο να τίθενται προς συζήτηση πιθανά απαντητικά μέτρα ισχύος, τονίζοντας ότι είναι αντιπαραγωγικό να χρησιμοποιηθεί το περιστατικό για κλιμάκωση των εντάσεων με το Ιράν.

- Ο απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών στην Υεμένη, Μάρτιν Γκρίφιθς, δηλώνει στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πως δεν είναι «απολύτως σαφές» ποιος βρίσκεται πίσω από την επίθεση αλλά πρόσθεσε πως αυτή αύξησε τις πιθανότητες μιας περιφερειακής σύγκρουσης.

- Νωρίς το απόγευμα, ο υπό την ηγεσία της Σαουδικής Αραβίας στρατιωτικός συνασπισμός που μάχεται εναντίον των σιιτών ανταρτών Χούθι στην Υεμένη ανακοινώνει πως, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά ευρήματα, η επίθεση πραγματοποιήθηκε με ιρανικά όπλα και δεν προήλθε από την Υεμένη.

- Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου τονίζει ότι το Ισραήλ είναι έτοιμο για την πιθανότητα να εμπλακεί σε έναν αμερικανική-ιρανική σύγκρουση ως αποτέλεσμα των επιθέσεων στην Aramco.

- Ο Ιρανός πρόεδρος Χασάν Ροχανί χαρακτηρίζει χθες βράδυ ότι οι επιθέσεις στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco ήταν ένα «ανταποδοτικό μέτρο» του «λαού της Υεμένης» στις επιθέσεις που δέχονται καθημερινά στη χώρα τους.

- Ο Τραμπ λέει ότι «φαίνεται πως το Ιράν» είναι υπεύθυνο για τις επιθέσεις. Προσθέτει ότι είναι αποφασισμένος να βοηθήσει τη Σαουδική Αραβία, αλλά θέλει να αποφύγει μια σύγκρουση με το Ιράν.

- Ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ δηλώνει ότι ανησυχεί πολύ για τον κίνδυνο κλιμάκωσης μετά τις επιθέσεις στη Σαουδική Αραβία, κατηγορώντας την Τεχεράνη ότι «αποσταθεροποιεί όλη τη Μέση Ανατολή».